Solana, 16 Mart 2020’de oluşturulan genesis blokunun ardından beşinci yılını kutluyor. İşte Solana’nın son beş yılını şekillendiren beş gelişme.
Katman-1 blok zinciri Solana, 2020’de ana ağının başlatılmasının ardından beşinci yılını kutluyor. Solana, işlem aktivitesi açısından en büyük zincirlerden biri haline gelirken, ABD’nin önerilen dijital varlık stoğuna dahil edilen birkaç seçkin kripto para biriminden biri oldu.
16 Mart 2020’de ilk Solana bloğu oluşturulduğundan bu yana, ağ 408 milyardan fazla işlemi gerçekleştirdi ve merkeziyetsiz borsalarda neredeyse 1 trilyon dolarlık değer işleyerek sektörün önde gelen katman-1 blok zincirlerinden biri haline geldi.
İşte, Solana Labs CEO’su Anatoly Yakovenko ve Solana kurucu ortağı Raj Gokal tarafından 2020’de halka açılmasından bu yana Solana ekosisteminin en dikkat çekici kilometre taşlarından bazıları.
Solana, COVID-19 pandemisi sırasında doğdu
Solana’nın kökenleri, Yakovenko’nun 2017’nin sonlarında blok zincirler için “Proof of History” adlı bir zaman damgası yöntemi üzerine bir teknik doküman yayınlamasına kadar uzansa da, Solana ancak Mart 2020’de — dünya COVID-19 pandemisine karşı acil önlemler almaya başladığı sırada — piyasaya sürüldü.
Yüksek hızlı ve düşük maliyetli bir katman-1 blok zinciri olan Solana’nın lansmanı, kripto odaklı risk sermayesi şirketi Multicoin Capital tarafından desteklendi. Multicoin Capital’in öncülük ettiği finansman turunda, Temmuz 2019’da özel token satışları yoluyla yaklaşık 20 milyon dolar toplandı.
Kısa sürede ek finansman sağlandı, Solana “Ethereum katili” olarak anıldı
Lansmandan sonraki 20 ay içinde Solana’ya ek finansman aktı ve 2020-2021 boğa döngüsünün zirvesinde 77,8 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşarak potansiyel bir “Ethereum katili” olarak övüldü.
2022 ayı piyasası ve FTX çöküşü Solana’yı sarstı — ama toparlandı
2022’deki ayı piyasası ve kripto borsası FTX’in çöküşü, Solana’nın piyasa değerini 3 milyar dolara düşürdü — önceki zirvesine kıyasla %96’lık büyük bir çöküş yaşandı.
Sam Bankman-Fried’in eski firması, Solana Labs ve Solana Foundation’dan yaklaşık 58 milyon Solana tokeni satın almıştı — bunlar şu anda 7,4 milyar dolar değerinde. Fortune’un Nisan 2022’deki raporuna göre, FTX’in ölçeklendirmeye en ciddi şekilde yardımcı olduğu Katman-1 blok zinciri “açık ara” Solana’ydı.
FTX, 11 Kasım 2022’de Bölüm 11 iflas koruması için başvurdu ve hala FTX cüzdanlarında kilitli olan yüz milyonlarca dolarlık stake edilmiş Solana tokenini serbest bırakma sürecinde. Solana’nın fiyatı 29 Aralık 2022’de 8,30 dolara kadar düştü.
Bu gerilemeye rağmen, 2023 yılı Solana’nın büyük geri dönüşünün başlangıcına işaret etti. Piyasa değeri 3 milyar dolardan 19 Ocak 2025 itibarıyla 140 milyar doların üzerine çıkarak neredeyse 50 kat arttı.
Memecoin çılgınlığı Solana’nın benimsenmesini hızlandırdı
Solana’nın geri dönüşünün en büyük nedenlerinden biri, 2023 sonu ile 2024 arasında yaşanan ve 100 milyar dolarlık bir pazar oluşturan kripto memecoin çılgınlığıydı. Bu pazarda Solana büyük bir hakimiyet kurdu.
Bonk (BONK), Dogwifhat (WIF), Fartcoin (FARTCOIN) ve Pudgy Penguins (PENGU) gibi birçok Solana memecoin’i, 2024’ün başlarında milyarlarca dolarlık piyasa değerine ulaştı. Bu dönemde, Solana memecoin launchpad platformu Pump.fun, memecoin meraklıları için en popüler kripto platformlarından biri haline geldi.
Sadece Pump.fun, son 12 ayda 540 milyon doların üzerinde gelir elde etti ve zaman zaman 24 saatlik işlem hacmi açısından Ethereum’u bile geride bıraktı.
Ancak hiçbir Solana memecoin’i, 17 Ocak’ta eski ABD Başkanı Donald Trump’ın iç çevresi tarafından piyasaya sürülen Official Trump (TRUMP) tokeni kadar ilgi çekmedi. TRUMP tokeni, iki gün içinde 14,6 milyar dolarlık bir piyasa değerine ulaştıktan sonra hızla düştü.
TRUMP memecoin, kısa bir süreliğine Solana’nın merkeziyetsiz finans (DeFi) toplam kilitli değerini (TVL) 14,2 milyar dolara kadar çıkardı ve Ethereum’un ardından ikinci sıraya yerleşti.
Solana ayrıca, Ethereum ve Tron’un ardından stablecoin’lerin en büyük üçüncü benimseyicisi haline geldi.
Solana, ilk büyük kripto telefonunu tanıttı
Mayıs 2023’te Solana, “Solana Saga” adında ilk büyük kripto telefonunu piyasaya sürdü.
Dahili kripto cüzdanı bulunan Android cihazın satışları başlangıçta yavaş ilerledi, ancak 30 milyon BONK airdrop’u, memecoin yatırımcılarını satın almaya teşvik etti ve satışlar hızla arttı.
Solana, memecoin ticaretini kolaylaştırmak ve token ödülleri biriktirmek için Eylül 2024’te daha gelişmiş bir model olan Solana “Seeker” akıllı telefonunu da tanıttı.
Çoğu yorumcu, Solana telefonlarının iPhone veya Google Pixel kadar gelişmiş teknik özelliklere sahip olmadığını söylese de, Solana şu ana kadar 140.000’den fazla ön satış gerçekleştirdi.
Şu anda Solana Seeker telefonu 500 dolar fiyatla satılıyor.
Solana, ağ kesintileriyle mücadele etmeye devam ediyor
Solana, beş yıllık sürecinde birçok kez ağ kesintileri yaşadı ve bazı durumlarda blok üretimi 20 saat boyunca durdu.
Ağdaki aktivitenin ani şekilde artması nedeniyle, Solana doğrulayıcıları (validators) ağı birkaç kez yeniden başlatmak zorunda kaldı.
Solana’nın istemci çeşitliliği sorununu çözmek amacıyla geliştirilen Firedancer adlı yeni bir bağımsız doğrulayıcı istemcisi, 2025’te Solana ana ağına dahil edilmek üzere planlanıyor. Firedancer, Google tarafından geliştirilen ve Solana’da bir düzineden fazla kez işlem başarısızlığına neden olan QUIC protokolünden üstün bir çözüm olarak tanıtılıyor.
Solana, Trump’ın Dijital Varlık Stokuna dahil edilecek
Trump yönetimi, Solana’yı Dijital Varlık Stoku’na (Digital Asset Stockpile) dahil edeceğini duyurdu. Bu karar, 7 Mart’ta bir başkanlık kararnamesi ile resmen onaylandı. Solana, listeye eklenen en genç kripto para birimi oldu.
Dijital Varlık Stoku, başlangıçta hükümetin cezai davalar sonucunda el koyduğu kripto varlıkları kullanacak.
Kripto analiz firması Arkham Intelligence, ABD hükümetinin şu anda herhangi bir Solana varlığına sahip olmadığını bildirdi. Ancak Beyaz Saray, ABD’nin kripto varlıklarına yönelik bir denetim gerçekleştireceğini açıkladı.
Trump, 2 Mart’ta Solana’nın ABD’nin rezerv varlığı olacağını duyurmuştu.
Ancak Trump daha sonra yalnızca Bitcoin’den oluşan bir rezerv ve Dijital Varlık Stoku kurdu. Görünüşe göre bu stok, Solana’nın yanı sıra Ethereum (ETH), XRP (XRP) ve Cardano’yu (ADA) da içerecek.
Şu anda Solana’nın fiyatı 128,17 dolar seviyesinde ve 64,5 milyar dolarlık piyasa değeriyle en büyük altıncı kripto para birimi konumunda.
Solana, tüm zamanların en yüksek seviyesinden %56 aşağıda seyrediyor. Daha geniş piyasa ise resesyon endişeleri ve zayıflayan yatırımcı duyarlılığı nedeniyle dalgalanmaya devam ediyor.
